Gryka

Grykę zaliczamy do zbóż, ponieważ daje mączyste zdatne do spożycia ziarno. Jest to roślina mało wymagająca, ale też nie daje wysokich ani pewnych plonów. Udaje się prawie na każdej glebie, byle nie zupełnie podmokłej i nie zanadto wynawożonej. Rośnie szybko, ocienia ziemię, chwasty dobrze zagłusza i pozostawia rolę w dobrym stanie zgruźlenia. Stanowi też dobry przedplon dla kłosowych. Można ją uprawiać na uboższych ziemiach, na świeżych, płytkich, niewyrobionych glebach po każdym przedplonie. Na zimno bardzo jest czuła, najlżejszy przymrozek ją zważy, nie można jej więc wcześniej siać jak dopiero w połowie lub końcu maja. Dojrzewa w trzy miesiące, więc i czerwcowy siew jeszcze dochodzi. Nadaje się z tego powodu do zasiewu po przepadłych oziminach. Miejsca zasłonięte od gwałtownych zimnych wiatrów, sprzyjają jej więcej niż otwarte.

Na ziarno sieją u nas grykę zwykłą brunatną. Plenniejszą odmianą jest gryka srebrzysta pochodzenia szkockiego o ziarnie barwy jasnej. Na paszę zieloną nadaje się „tatarka”. Jest to roślejszy gatunek gryki, który daje mniej nasienia, ale więcej masy zielonej.

Uprawa. Ziemia powinna być dobrze spulchniona przed siewem przy pomocy radła lub płytkiej orki. Siew rzutowy na surową skibę przykrywa się dwukrotną broną albo radłem (na piaskach) siejąc w suchej porze należy po zasiewie zwałować. Siew rzędowy daje zwykle lepsze plony, zasiewa się w rzędy na 20 – 25 – 30 cm. odlegle, zależnie od żyzności roli. Przy siewie rzutowym wychodzi nasienia około 100 kg. na ha, przy rzędowym 80 kg.

Gryka kwitnie długo rozwijając kolejno coraz nowe kwiatki, jednak zaledwie mała część kwiatów wydaje nasiona (kwiaty gryki zapylane są przez wiatr i pszczoły).

Zbiór gryki wypada po zbiorze zbóż kłosowych, równocześnie z późnym owsem. Rozpoczynamy go, gdy pierwsze nasiona najdorodniejsze już dojrzały i zbrunatniały.

Po zżęciu słoma jeszcze mocno wilgotna, należy więc dosuszyć na pokosach, kuczkując lub też opierając małe snopki o siebie i dopiero po należytym wyschnięciu zwozić. Plony są nader zmienne, wahają się od 4 do 20 kubików z ha. średnio około 6 kubików, na 100 kg. ziarna wypada 140 kg. słomy bardzo pożywnej.

U owiec i bydła białej maści, przy paszeniu słomą gryczaną lub gryką zieloną, występują w dnie letnie słoneczne objawy gwałtownego zapalenia skóry z nabrzmieniem uszu itp. Wpędzenie do ciemnej stajni i zaprzestanie tej paszy usuwa chorobę.