Grzegorz Antoniuk – dla ogrodników i rolników

Wapno. Ponieważ woda wypłukuje wapno i zabiera je z roli do podłoża, a jest ono ważnym pokarmem dla roślin w ogóle, zaś dla strączkowych i pestkowych w szczególności, więc trzeba i wapna dawać jako nawóz. Najlepsze do tego jest wapno palone, mielone, ale droższe od miału wapiennego, który można tanio nabywać w

Z azotowych można polecić saletrzak (zawiera azotu 15,5%) przydatny jest na ziemie lekkie, suche, głównie piaszczyste i torfowe. Także azotniak (do 23,% azotu) na inne ziemie. Azotniak rozsiewa się najmniej na tydzień przed siewem lub sadzeniem roślin. Do zasilania roślin słabszych na wiosnę lub w początku lata, jako nawóz pogłówny, służą: saletra

Nawozy mineralne. Nie zastąpią one obornika, ale mogą zaopatrzyć grunt w najważniejsze pokarmy roślinne: azot. potas, fosfor, wapń, których rośliny dużo z ziemi pobierają, przez co zapas ich wyczerpuje się tam ciągle. Więc zasilając rolę obornikiem w jednym roku, możemy z pożytkiem w następnym roku dawać te nawozy. Tak np. na oborniku

Pomiot kurzy i gołębi, rozrobiony dużą ilością wody, jest posilnym nawozem. A można też przygotować łatwo taką pożywną polewkę, przydatną do zasilenia wszelkich roślin, w taki sposób: na dno beczki wrzuca się czysty kał bydlęcy, do wysokości 6-ej lub 8-ej części beczki. Na to sypie się kilka garści popiołu drzewnego i tyleż

Gdzie zaś w pobliżu jest żwirówka (szosa), którą dróżnicy oprzątają, tam są z niej zmiotki. A blisko większego miasta można z niego wywozić śmiecie z ulic i domowe. Są to też niezłe nawozy, ale nie w stanie surowym. Muszą one też dostać się do kompostu, z którym je przerobimy, jak powiedziano wyżej.

Ale obornika używa rolnik pod ziemniaki, pszenicę, buraki i najczęściej nie ma go dosyć dla warzyw. Że zaś stawiarki też nie ma w wielu miejscach, przeto najważniejszym nawozem dla warzyw (a i wszelkich innych roślin), będzie kompost. Kompost jest to mieszanina wszelkich odpadków zwierzęcych i roślinnych, z ziemią i torfem. Kompost dobrze

Odchody ludzkie, są też cennym nawozem, którego nie trzeba marnować, zarażając nim powietrze i szpecąc otoczenie siedziby. Przy każdym domostwie musi być wychodek, a pod otworem w desce trzeba ustawić skrzynkę na płozach i wpadłe w nią odchody zaraz przysypać miałkim torfem lub ziemią czarną, suchą lub trocinami. W ten sposób zrobi

Pamiętając, że mały rolnik nie ma zwykle lub ma mało pieniędzy na kupno nawozów mineralnych, rozpatrzymy jakie nawozy może mieć i przygotować we własnym gospodarstwie, bez zakupywania. Na czele postawimy obornik właściwy (od krów i wołów) i mierzwę (końską). Najcenniejszy to nawóz, bo zawiera ważne pokarmy roślinne, a zwłaszcza azot, potas, trochę

Ziemie cięższe, zatem wilgotniejsze, można orać lub kopać i na wiosnę, co się zwykle robi pod warzywa. Zamiast szpadla lepiej jest używać do tej roboty wideł z płaskimi zębami, które ziemię wzruszają dobrze, a odwracają ją tylko częściowo (więc wysycha taka ziemia mniej, niż w skibach po pługu lub szpadlu). Takimi widłami

Nawet najmniejszy rolnik umie ziemię uprawiać to lepiej, to gorzej. Trzeba mu tedy przypomnieć, że nie należy orać, a nawet bronować ziemi mokrej, która się lepi do narzędzi. Nie trzeba też orać (czy kopać) ziemi lekkiej na wiosnę, bo odwrócona zanadto, wyschnie. Przez oranie czy kopanie (małych kawałków), a potem przez bronowanie